Amnesty noemt Israëlisch geweld in Gaza ‘genocide’

Amnesty International noemt het Israëlische optreden in de Gazastrook genocide. Israël heeft de bedoeling de Palestijnse bevolking in Gaza „gedeeltelijk of zodanig vernietigen”. Dat stelt de mensenrechtenorganisatie in een donderdag gepubliceerd rapport. Om dat te bereiken zou het Israëlische leger Palestijnen doden, ze lichamelijk en geestelijk verwonden en „levensvoorwaarden” aan Palestijnen opleggen die gericht zijn op „gehele of gedeeltelijke vernietiging”. Volgens Ugur Ümit Üngör, hoogleraar genocidestudies aan de Universiteit van Amsterdam en het NIOD, is Amnesty’s bepaling belangrijk omdat de organisatie „een zekere morele autoriteit” heeft. „Het is naast Human Rights Watch [HRW] de belangrijkste lobbyorganisatie voor mensenrechten”, zegt Üngör. „Amnesty is een mondiale organisatie, niet een lokale Palestijnse groep die je ervan kunt beschuldigen alleen interesse te hebben in Palestijnse levens.”

HRW bestempelde de Israëlische aanvallen in Gaza tot nu toe niet als genocide. De speciaal rapporteur van de VN voor de bezette Palestijnse gebieden, Francesca Albanese, deed dat eerder dit jaar wel.Belangrijk is ook, zegt Üngör, dat Amnesty niet alleen onderzoek deed naar de Palestijnse slachtoffers, maar ook naar de Israëlische daders. De organisatie interviewde 212 mensen, onder wie Palestijnse slachtoffers, getuigen en zorgverleners. En ze verifieerde video’s en foto’s, onderzocht satellietbeelden en analyseerde publieke verklaringen en uitspraken van Israëlische politici, bewindspersonen en hoge militairen.

‘Ontmenselijkende taal’

Op basis daarvan stelt Amnesty dat Israël bij aanvallen op Gaza niet genoeg maatregelen heeft getroffen om te zorgen dat er geen burgerslachtoffers zouden vallen. Sinds 7 oktober zijn volgens het Gazaanse ministerie van Gezondheid, dat onder leiding van Hamas staat, bijna 45.000 doden gevallen. Meerdere hoge Israëlische functionarissen en militairen hebben bovendien opgeroepen tot misdaden tegen Palestijnen of zich racistisch of ontmenselijkend uitgelaten, aldus Amnesty. Deze taal werd in sommige gevallen door militairen ter plekke herhaald. Zo heeft de organisatie beelden in handen waarop soldaten oproepen Gaza uit te wissen, of waarop te zien is dat ze de vernietiging van moskeeën en scholen vieren. Volgens Amnesty vormt dit mede het bewijs dat Israël het Palestijnse volk in Gaza moedwillig vernietigt.Kan Amnesty’s onderzoek juridische gevolgen hebben? Voor de zaak die nu bij het Internationaal Strafhof (ICC) loopt, maakt het rapport waarschijnlijk niks uit. „Het ICC doet zelf onderzoek, zij interviewen op een andere manier dan mensenrechtenorganisaties of wetenschappers”, zegt Üngör.

Zuid-Afrika

De zaak die momenteel loopt bij het Internationaal Gerechtshof (ICJ), aangespannen door Zuid-Afrika, is volgens hem een ander verhaal. „Dat land heeft vermoedelijk niet de middelen, tijd of energie om zelf onderzoek te doen in Gaza en Israël. Dat een van de grootste mensenrechtenorganisaties nu aannemelijk heeft gemaakt dat er genocide is in Gaza, kan de Zuid-Afrikaanse zaak helpen.”