Gevallen Vietnamese vastgoedmagnaat belandt na oordeel hof in race om doodstraf te ontlopen

Een Vietnamese rechtbank heeft dinsdag de eerder opgelegde doodstraf voor vastgoedmagnaat Truong My Lan (68) bekrachtigd. Ze is veroordeeld vanwege haar rol in een enorme miljardenfraude. Volgens de Vietnamese wet kan de doodstraf worden omgezet tot levenslang als ze driekwart van het geld dat ze heeft verduisterd terugbetaalt.

Truong My Lan werd eerder dit jaar ter dood veroordeeld voor het verduisteren van miljarden Amerikaanse dollars bij de Saigon Joint Stock Commercial Bank (SCB). Om haar leven te redden, belandt Truong in een race tegen de klok: voordat de doodstraf wordt voltrokken, moet ze de terugbetaling doen. Ook kan ze, als allerlaatste optie, nog amnestie aanvragen bij de president. 

9 miljard dollar

De terugbetaling betreft 75 procent van 12 miljard dollar die ze tussen 2012 en 2022 verduisterde via duizend binnen- en buitenlandse postbusfirma’s. Omdat een groot deel van de bezittingen van Truong in Vietnam bevroren is door de staat, is het bij elkaar krijgen van die 9 miljard dollar een grote uitdaging, zeggen advocaten van de gevallen vastgoedtycoon. Daarbij zit veel geld in vastgoed.

Truong My Lan betoonde in de meest recente zittingen al berouw voor haar daden, terwijl ze eerder nog ontkende betrokken te zijn geweest bij fraude. Volgens aanklagers is Truong verantwoordelijk voor een fraude van in totaal 27 miljard dollar, zo’n 6 procent van het bbp in Vietnam in 2023. Tientallen anderen, onder wie familieleden van Truong, zoals haar echtgenoot, zijn eerder ook al veroordeeld. Truong is echter de enige verdachte die de doodstraf kreeg, een zeldzaamheid in Vietnam voor een dergelijk misdrijf. De laatste keer dat in het land de doodstraf werd opgelegd voor corruptie was in 2013.

In navolging van de Chinese Opendeur-politiek sloeg het communistische Vietnam in 1986 een kapitalistische weg in. De zaak tegen Truong My Lan is onderdeel van de anti-corruptiecampagne ‘Brandende Oven’, die de toenmalige partijleider Nguyen Phu Trong in 2013 startte om hebzuchtige uitwassen van het kapitalisme de kop in te drukken.

Protesten in Vietnam

Door de miljardenfraude bij de SCB verloren tienduizenden Vietnamezen hun spaargeld, wat voor zeldzame protesten in de communistische eenpartijstaat zorgde. Truong begon eind jaren tachtig met het aankopen van onroerend goed. Ze is de oprichter van vastgoedgroep Van Thinh Phat en was vanaf de jaren negentig een van de grootste vastgoedeigenaren van het land, met onder meer hotels, restaurants en havens in haar portefeuille.

Analisten denken dat haar hoop op omzetting van de doodstraf in levenslang vergeefs zal zijn. Waarschijnlijk zal ze, zo vermoeden mensenrechtenactivisten, net als zo’n duizend anderen (het exacte aantal is onbekend), in de cel haar executie moeten afwachten. Vietnam is een van de actiefste landen ter wereld in de uitvoering van de doodstraf, vermoedelijk door een dodelijke injectie.