Houthi’s blijven Israël vanuit Jemen bestoken en versterken zo hun positie in eigen land

Waar vijanden van Israël ernstig zijn verzwakt of van het strijdtoneel zijn verdwenen, blijven de Houthi's het land onverminderd met raketten bestoken.

De Palestijnse militantenbeweging Hamas is na ruim een jaar oorlog met Israël geen schaduw meer van zichzelf en ook de Libanese strijdgroep Hezbollah likt zijn wonden na een keiharde confrontatie met het zuidelijke buurland. Het regime van de Syrische president Bashar al-Assad is inmiddels gevallen. En daarmee heeft Iran in zijn strijd tegen Israël drie cruciale bondgenoten in de zogeheten ‘As van Verzet’ in ieder geval tijdelijk minder.

De meeste van de raketten en drones van de Houthi’s wordt vroegtijdig onschadelijk gemaakt door de Israëlische luchtverdediging. Maar zaterdagochtend slipte een ballistische raket door de Israëlische luchtverdediging heen en sloeg in bij een kinderspeelplaats in een park in Tel Aviv. Er vielen zestien gewonden. Donderdag was een raket van de Houthi’s, die half was geraakt door de luchtafweer, ook al neergekomen op een school. Israël had geluk: omdat het gebouw op dat moment leeg was, vielen er geen slachtoffers.

Gelijktijdig met deze aanval waren Israëlische vliegtuigen al onderweg naar Jemen voor een gepland bombardement op onder meer een haven en een olie-installatie. Daarbij zouden negen doden zijn gevallen. Israël wil al langer af van de frequente aanvallen van de Houthi’s en die wens is na de jongste aanvallen alleen maar toegenomen.

Taaie tegenstanders

„De lange arm van Israël zal jullie bereiken”, dreigde minister van Defensie Israel Katz donderdag naderhand in een verklaring. „Wie zijn hand opheft tegen de staat Israël – diens hand zal worden afgehakt. Wie ons ook maar kwaad wil doen, zal het zeven keer zo hard terugkrijgen.”

Maar de Houthi’s laten zich door zulke uitspraken niet intimideren. Het zijn taaie tegenstanders, die wel vaker door de buitenwereld zijn onderschat. De Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman (MbS) pochte bijvoorbeeld in 2015 dat zijn van de modernste wapens voorziene krijgsmacht binnen enkele weken met de Houthi’s zou afrekenen. Ondanks steun van de Verenigde Arabische Emiraten en de VS kwam hier niets van terecht. Opgelucht accepteerde MbS zeven jaar later een wapenstilstand, waaraan hij zich sindsdien angstvallig houdt uit angst voor nieuwe raketaanvallen van de Houthi’s op Saoedi-Arabië.

Tijdens die voor de Jemenitische burgerbevolking rampzalige oorlog – het land geldt al jaren als een van de ergste humanitaire crisisgebieden ter wereld – werden de banden tussen de Houthi’s en Iran snel nauwer. De Iraniërs voorzagen hun Jemenitische vrienden onder meer van geavanceerde rakettechnologie en training en al spoedig wisten de Houthi’s hier effectief mee om te gaan. Volgens recente berichten heeft Rusland bovendien anti-scheepsraketten geleverd aan de Houthi’s.

Na het uitbreken van de oorlog tussen Hamas en Israël in oktober 2023 kozen de Houthi’s meteen partij voor Hamas. Schepen met bestemming Israël werden aangevallen, maar dat lot viel ook andere schepen ten deel. Daardoor werd de scheepvaart via de Rode Zee en het Suezkanaal – circa 12 procent van de wereldhandel verloopt via deze route – ernstig ontregeld. Pogingen onder leiding van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk om de Houthi’s in te tomen hebben ondanks talrijke bombardementen op militairen doelen van de Houthi’s evenmin veel opgeleverd.

Beschermers van de Gazanen

Dat de Houthi’s zich opwerpen (als een van de laatst overgebleven) beschermers van de Gazanen levert ze niet alleen in veel Arabische landen, maar ook binnen de Jemenitische samenleving populariteit op, zegt Maysa Shuja al-Din van het Sanaa Center for Strategic Studies, een denktank in Jemen. Jemenieten mogen dan wel lijnrecht tegenover elkaar staan in de nog voortsmeulende burgeroorlog, maar het land is volgens haar verenigd in zijn afschuw van de Israëlische aanvallen op Gaza, waar de afgelopen veertien maanden meer dan 45.000 mensen bij zijn omgekomen.

De oorlog in Gaza bood de Houthi’s dan ook een kans om thuis hun legitimiteit op te vijzelen, vooral omdat de oorlog in Gaza eind vorig jaar uitbrak op een moment van groeiende ontevredenheid in Jemen zelf over economische malaise en lang onbetaalde salarissen van ambtenaren. Afgelopen juni vuurde de militanten uit Jemen zelfs een raket op Israël af die was beschilderd als een Palestijnse keffiyeh-sjaal.

Tegelijkertijd wendden de Houthi’s het anti-Israël-sentiment aan om nieuwe strijders te ronselen. Volgens een rapport van de Verenigde Naties groeide dat aantal van 220.000 naar 350.000 militanten, tussen 2022 en 2024. Deze groei dankt de groepering aan de zogeheten Al-Aqsa Vloed-campagne, vernoemd naar de gelijknamige Hamas-aanval op Israël van 7 oktober. Burgers doorlopen tijdens deze campagne militaire oefeningen en worden ideologisch klaargestoomd voor een oorlog tegen Israël. Daarbij rekruteren de Houthi’s ook kindsoldaten, meldt Human Rights Watch, waarvan sommigen niet ouder zijn dan dertien jaar. In scholen in Houthi-gebieden wordt kinderen, middels passend beeldmateriaal – inclusief roze ponies – geleerd te streven naar martelaarsschap in de strijd tegen Israël en diens belangrijkste bondgenoot de Verenigde Staten.

Militarisatie

Analisten spreken van een „militarisering” van de samenleving in Houthi-gebieden. De Houthi’s voeren een soort plunderbeleid, schrijft de Jemenitische journalist Mohammed Ali Thamer in een analyse gepubliceerd door de Amerikaanse denktank Carnegie Endowment for International Peace. Schaarse middelen gaan veelal naar oorlogsdoeleinden in plaats van naar het verlichten van armoede en voedseltekorten onder de bevolking.

Dat de Houthi’s zich niet snel laten afschrikken door vergeldingsacties en het conflict met Israël juist verwelkomen, komt volgens Nadwa Al-Dawsari, verbonden aan het Middle Eastern Institute in Washington, ook doordat de haat en afkeer jegens Israël en de VS een belangrijk bestanddeel is van hun ideologie. De Houthi’s geloven dat ze op een goddelijke missie zijn die uiteindelijk zal leiden naar een voorspelde bevrijding van het Heilige Land, aldus al-Dawsari. Niets voor niets prijken er op hun vlag de regels: „God is groot! Dood aan Amerika! Dood aan Israël! Vervloek de Joden! De Islam zal overwinnen!”

Lees ook

Onder Houthi's radicaliseert de jeugd: 'Je ziet overal foto’s van jongens die als martelaar zijn gedood'