Zij wil zich uitspreken tegen Israël maar niet haar joodse vriendin verliezen

Een Joodse vriendin van mij, met Israëlische ouders, vindt het antisemitisch als je een pro- Palestijns geluid laat horen. Ze is daardoor al veel vrienden verloren en voelt zich erg bedreigd. Daardoor deel ik ook weinig op sociale media over het geweld van Israël. Aan de andere kant heb ik veel vrienden die vinden dat als je niks laat horen je medeplichtig bent, en normaal ben ik de eerste die zal opstaan tegen onrecht. Laatst heb ik me wel uitgesproken op sociale media, maar ik merk dat we steeds minder contact hebben. Ik wil de vriendschap niet verliezen, ze is me erg dierbaar.

Vrouw, 36 (naam bekend bij de redactie)

Opstaan tegen onrecht – prima! Maar daarmee hoef je niet per se partij te kiezen. Een tussenweg ligt open: het principieel afwijzen van geweld als oplossing voor conflicten. Wie de terroristische aanval van 7 oktober 2023 en de gijzeling van Israëliërs veroordeelt, is géén moslimhater. Wie meent dat de vergelding, geleid door de regering-Netanyahu, alle perken te buiten gaat, is daarmee niet vanzelfsprekend een antisemiet. Het is begrijpelijk dat zowel uw vriendin met Israëlische ouders, als u en uw vrienden met Palestijnse sympathieën, een kant willen kiezen. Maar zou dit een optie kunnen zijn: hierover zwijgen op sociale media en uzelf uitspreken in directe, sociale contacten? Praat met elkaar, luister naar elkaar. Mijd en bestrijd elkaar niet.

Gijsbert van Es (63)

Hoe verdrietig is het dat een oorlog die al zo’n spoor van ellende trekt ook hier vrienden uiteendrijft. De druk komt van twee kanten: zowel uw Joodse vriendin als uw pro-Palestijnse vrienden vragen u direct of indirect een kant te kiezen. Spreekt u zich uit op sociale media omdat dat van u verwacht wordt of omdat u dat zelf wilt, kunt u zich afvragen. En hoe kunt u er zijn voor de vriendin die zich bedreigd voelt, hebt u dat haar gevraagd? Natascha van Weezel schreef een boek over nuance in tijden van oorlog en haar keuze voor het ‘radicale midden’. Misschien hebt u iets aan de handvatten die zij biedt in Hoe houd je je hart zacht.

Martine Kamsma (50)

Het is misschien hard om te zeggen, maar: als het haar nog niet doordringt dat het toch echt aan haar ligt, moet zij het dan niet op de ‘harde’ manier doorkrijgen? Ik moet aan een meme denken, waar de ene vriendin zegt: we kunnen het met elkaar oneens zijn en toch vrienden blijven, en de andere antwoordt: ja, over de toppings op een pizza, niet over racisme. Het is pijnlijk, maar de vraag is uiteindelijk of je wel vrienden kunt blijven met iemand die zo diametraal tegenover je staat. Sommige principes wegen zwaarder dan vriendschap.

Lotfi El Hamidi (38)