Beeldende kunst

Al als kind maakte Ruchama Noorda (1979-2024) dingen uit klei. Modder speelde ook in haar artistiek oeuvre een belangrijke rol.

Trump zegt de huidige nationale archivaris van de VS te willen vervangen. De vorige zette een inval in Mar-a-Lago in gang.

Culturele uitwisseling zou boven conflicten moeten staan, maar van Oekraïeners kan je dat nu niet verwachten, vindt Ian Buruma.

In Verscheurd Parijs laat Sebastian Smee zien hoe de levens van twee kunstenaars – Édouard Manet en Berthe Morisot – verweven waren met de heftige gebeurtenissen van hun tijd.

Kan een kunstenaar het systeem bekritiseren waarvan hij of zij profiteert? Het voorbeeld van kunstenaar Jonas Staal, winnaar van de Prix de Rome, laat zien hoe complex dit kan zijn.

Cabaretier Drs. P zond wekelijks vanuit plaatsen waar hij optrad een poezenansicht met gedicht aan zijn vrouw, ontdekte zijn biograaf Michèl de Jong, die een selectie bundelde in ‘De hartelijke poezen van Drs. P’.

Nederland telt talloze kunstenaarsverenigingen. Wat betekenen die voor kunstenaars? Op bezoek bij De Ploegh in Amersfoort, waar leden vertellen wat de vereniging voor hen betekent. „Je doet de hele tijd inspiratie op.”

Waar de een elke nieuwjaarsborrel afstruint, zoekt de ander de stilte op. Carel Peeters biedt in zijn boek ‘Geverfde stilte’ achtergrond bij werken die wat hem betreft voor rust en stilte staan.

Corine Nijenhuis discussieert met een vriend over verbeeldingskracht. Hij vindt dat fantasie kan doorslaan in absurditeit. Maar soms overtreft de werkelijkheid de verbeelding – zoals bij het mysterie van de verschuivende stenen.

Charley Toorop (1891-1955) werd een tijdlang sterk beïnvloed door Vincent van Gogh. Ze ging op reis om te zien wat hij gezien had, en schilderde vergelijkbare koppen, landschappen en stillevens. Een van die stillevens heeft een boeiend verhaal, maar hoe het er precies uitziet, weet niemand. Het werk is namelijk zoek.

Welke kunstenaars en componisten worden in 2025 herdacht? In het nieuwe jaar vinden jubilea plaats van culturele grootheden als Ravel en Satie, Ed van der Elsken en Turner – én van Queens symfonische megahit.

Charles Esche vertrekt na twintig jaar bij het Van Abbemuseum. Hij kreeg lof voor de internationale blik, maar ook veel kritiek op zijn geëngageerde houding. „Het publieke debat wordt te smal gevoerd.”

Het Congolese collectief CATPC gaat met eigen sculpturen de dialoog aan met de vaste collectie van het Van Abbemuseum. Europese werken komen zo vanzelf in een ander, niet-westers perspectief te staan, laat CATPC-kunstenaar Céd’art Tamasala in een rondleiding zien.

Vormgever Sanny Winters heeft een ‘liefdesalfabet’ gemaakt waarin ze met elke letter een woord verbeeldt en zo een verhaal vertelt. Een verhaal over liefde. Want als alles wegvalt, dan is dat wat er overblijft.

In de kerstvakantie een avondje naar het theater of naar een concert? Elf tips.

In de expositie ‘Kunst is een werkwoord’ in het Van Abbemuseum in Eindhoven gaan kunstenaars over tot handelen omdat te veel mensen genegeerd worden. Werkt dat?

Jaarlijks zet NRC de culturele hoogtepunten in het zonnetje. Maar teleurstellingen horen er ook bij in de kunst. Een keuze uit de grootste tegenvallers en onaangename verrassingen van 2024.

Het vermaarde internationale film- en mediakunstfestival ‘Rencontres internationales Paris/Berlin’ doet voor z’n 25ste verjaardag ook Amsterdam aan. Confronterende filminstallaties zoeken de grenzen op van wat we niet kunnen zien en niet willen horen.

2024 was het jaar waarin de Biënnales van Venetië en Dakar schitterden, net als Oer-Hollandse helden als Frans Hals en Van Heemskerk.

De expositie ‘I hit you with a flower’ toont een overdaad aan vrolijke, suikerzoete kunst. Het geheel is een eerbetoon aan ‘meisjeskunst’, die nu als geuzennaam wordt gebruikt. Maar moet je elk negatieve stereotype wel als geuzennaam willen inzetten?

Rockmuzikant Nick Cave is, ook tot zijn eigen verbazing, opeens een museale kunstenaar geworden. Museum Voorlinden in Wassenaar kocht zijn keramiekserie over de duivel aan. „Dit voelt als thuiskomen.”

KunstroofWederkerigheid was geen basisprincipe bij het opstellen van de repatriëringsovereenkomst tussen Indonesië en Nederland, zegt Bonnie Triyana.

Hoe dictatorialer de leider, hoe meer design en goud en porselein. Het ‘volkspaleis’ van de gevluchte Syrische leider Assad, waarvan de bouw een miljard dollar kostte, lag vol met juwelen, kristal en meubels met ingelegd hout en ivoor.

Gaat het om vriendschap, dan wordt vaak ‘De maaltijd der vrienden’ van Toorop erbij gehaald. Maar waarom ziet haar vriendenportret er zo star uit? En wat heb je eigenlijk aan vrienden in de kunst?

De gerestaureerde kathedraal Notre-Dame in Parijs, in 2019 verwoest door een brand, werd zaterdag officieel heropend met een ceremonie, waarbij de Franse president Macron liet weten dat grote dromen waargemaakt kunnen worden.

Nu Nederland druk bezig is met het teruggeven van geroofde kunstschatten aan Indonesië, zou het goed zijn als ook het omgekeerde gebeurde, meent Louis Zweers. Indische erfgenamen zien graag hun kunstbezit terug.

‘Majalla’s Mantel – Rafelranden van het Leidse Laken’ is een participatief kunstproject waarin verbanden worden gelegd tussen de historische Leidse lakenindustrie en de slavenhandel. Het leidt tot een zoektocht naar een nieuw ritueel, maar lukt dat ook?