Klassieke muziek

Wie zijn de kunstenaars van wie we in 2025 veel gaan horen? Allerlei westerse instrumenten zijn al in India geïntroduceerd, maar de trombone nauwelijks. Arjan Linker maakt een serieuze sprong in het diepe. Hij laat horen hoe dat klinkt.

Mezzosopraan Joyce DiDonato maakt een aangrijpend debuut bij het Concertgebouworkest met als thema ‘de liefde die tot waanzin drijft’. Maar als het erop aankomt, legt háár keuze voor Jake Heggie het af tegen de tweehonderd jaar oudere ‘Symphonie fantastique’ van Berlioz.

Muziek kent tal van genres en subculturen: NRC’s muziekprofessor biedt essentiële muziekkennis. Deze week: de etude. Wat moet je luisteren en wie moet je kennen?

Een uur praten over en luisteren naar klassieke muziek op het grillige medium televisie: volgens kijkcijferkenners is dat vragen om problemen. Maar zie: ‘Podium Klassiek’ viert deze maand het tienjarige bestaan. Presentatoren Paul Witteman en Floris Kortie stonden aan de wieg.

Dit jaar worden naast het 150ste geboortejaar van Maurice Ravel de honderdste geboortejaren van Luciano Berio en Pierre Boulez herdacht. Hoe zal het beide meesters na hun jubileumvieringen vergaan? De vooruitzichten zijn niet hoopgevend.

Welke kunstenaars en componisten worden in 2025 herdacht? In het nieuwe jaar vinden jubilea plaats van culturele grootheden als Ravel en Satie, Ed van der Elsken en Turner – én van Queens symfonische megahit.

Op de 21ste editie van het Internationaal Kamermuziek Festival Utrecht is violist Janine Jansen de koningin te rijk. Een recente polsblessure leek heel eventjes roet in het eten te gooien, maar ze spéélt – en hoe.

Een vader en een zoon reden naar Berlijn om elkaar in Bruckners ‘Achtste symfonie’ terug te vinden. Maar dat lukte niet helemaal.

In de NTR ZaterdagMatinee zong het Nederlands Kamerkoor de Nederlandse première van David Langs ‘poor hymnal’. Veel klankschoonheid, maar ook niet meer dan dat.

Lorenzo Viotti gaat all out in een hoogdramatisch opera-feestconcert. Maar het is een andere dirigent die echt verrast.

Heinrich Schütz was al bijna tachtig toen hij zijn kerstoratorium schreef. En het is zielig genieten van de eenzame kerstthema’s op het album Winternacht van zangduo Clean Pete.

In de kerstvakantie een avondje naar het theater of naar een concert? Elf tips.

Muziek kent tal van genres en subculturen: NRC’s muziekprofessor biedt essentiële muziekkennis. Deze week: kerstmuziek. Waardoor klinken kerstnummers zo kerstig?

Jaarlijks zet NRC de culturele hoogtepunten in het zonnetje. Maar teleurstellingen horen er ook bij in de kunst. Een keuze uit de grootste tegenvallers en onaangename verrassingen van 2024.

Bezuinigingen bedreigen de ontwikkeling van nieuw muziektalent en bestaande klassieke gezelschappen. Maar hé, even wat leuke herinneringen: wat waren er veel prachtige concerten.

De normaal zo rustige wereld van de klassieke muziek werd afgelopen maanden opgeschrikt: de gecancelde dirigent John Eliot Gardiner uncancelde zichzelf en treedt weer op. Hij daagde de Franse dirigent Christophe Rousset uit. Wie was er beter?

Een vaste kersttraditie is het inmiddels in Nederland, het ‘Weihnachtsoratorium’ van Bach. Dit seizoen trekt zowel de Bachvereniging als het Nederlands Kamerkoor door het land met een uitgebreide tournee van de barokke kersthit.

Het Concertgebouworkest speelt Dvoráks ‘Achtste symfonie’, die met dat grappige einde. De uitverkochte zaal kwam natuurlijk niet om te lachen, maar om te genieten van de geweldige wereldpianist Maria João Pires.

Ramsey Nasr raakte in coronatijd een snaar met zijn kritische essay ‘De fundamenten’, dat in korte tijd een bestseller werd. Componist Camiel Jansen maakte er een al even bevlogen oratorium van. „Wij zijn het enige dier dat zichzelf te gronde richt.”

Dirigent Sebastiaan van Yperen (28) is tweede Kapellmeister in Augsburg en krijgt dit jaar de directiebeurs van het Kersjes Fonds. „Een vrije dag in het theaterleven bestaat niet.”

De makers van het beste Nederlandse album van 2024 trapten zichzelf, een hele scéne en een publiek ver daarbuiten wakker. Dit zijn de beste Nederlandse albums van het afgelopen jaar.

Het imposante benefietproject ‘Transa’ heeft vier uur aan muziek ter ere van de internationale transgemeenschap. Kers op de taart: de terugkomst van Sade. En onvoorstelbaar dat Ulver ooit een keiharde blackmetalband was. Nu kun je er op dansen óf een potje huilen.

Al eeuwen proberen componisten vogelzang in muzikale notaties weer te geven. Maar ook voor het Doelen Ensemble en Ensemble Insomnio geldt het geluid van vogels als inspiratiebron. Hun programma’s ‘Bird Calls’ en ‘God’s Own Musicians #3’ zijn binnenkort te beluisteren.

Zangers in drag, een flard Snollebollekes: fors uitvergroot en soms net iets te lollig brengen regisseur Barrie Kosky en dirigent Lorenzo Viotti de Weense eindejaarsklassieker ‘Die Fledermaus’ van Strauss bij de Nationale Opera.

Persoonlijke bundeltjes met luistercijfers bezorgen Spotify jaarlijks een hoop gratis reclame. Hoeveel informatie Spotify precies verzamelt is niet altijd bekend.

Voor de Brusselse Muntopera regisseerde Ivo van Hove een opera-versie van ‘Fanny en Alexander’, de film van Ingmar Bergman. De vrouwenrollen zijn vlak, maar rouw en verbeelding worden superieur geënsceneerd.

Het is nauwelijks voorstelbaar dat Antonio Vivaldi zo’n honderd jaar geleden nog een obscure componist was. Countertenor Carlo Vistoli geeft zijn muziek vleugels. En achteraf denk je: logisch dat Di-Rect-zanger Marcel Veenendaal jazz is gaan maken.

Operacomponist Michel van der Aa gebruikt al jaren de nieuwste technische snufjes om opera steeds multimedialer te maken. In zijn nieuwe virtual reality-opera ‘From Dust’ krijgt iedere bezoeker een persoonlijke, door AI gegenereerde wereld. „Je kunt met VR verhalen vertellen die je tot nu toe niet kon vertellen.”

De steenrijke Amerikaanse amateursaxofoniste Elise Hall vroeg Claude Debussy om een compositie voor het instrument. Ze leverde zo een grote bijdrage aan de ontwikkeling van het sax-repertoire. Deze week is het honderd jaar geleden dat ze overleed.