Ga direct naar inhoud
Mijn nieuws Podcasts Digitale krant Puzzels

Archeologie

Scheepswrak

De HMS Prince George, in 1921 gestrand voor de Noord-Hollandse kust, verschijnt weer uit het zand bij Camperduin

Bij Camperduin steken enorme stukken roestend ijzer uit het zand. Het zijn resten van oorlogsschip HMS Prince George, die daar al honderd jaar liggen.
Veiling

Te koop voor een miljoen dollar: de oudste inscriptie van de Tien Geboden

Bij Sotheby’s in New York wordt een 1.500 jaar oude steen met daarop de Tien Geboden geveild. Er zijn twijfels over de echtheid.
Evolutie

Een klein groepje Homo sapiens met een beetje neanderthaler-dna leefde 45.000 jaar geleden in Europa – en stierf ook weer uit

In het genoom van de huidige mensen buiten Afrika zit nog een beetje dna van neanderthalers. Dat is er onverwacht recent in terechtgekomen.
Necrologie Colin Renfrew (1937-2024)

Archeoloog Colin Renfrew liep graag voorop bij nieuwe ontwikkelingen

De hoogleraar uit Cambridge was geïnteresseerd in de gedachtenwereld van de prehistorische mens – en in moderne kunst.
Taalkunde

Van runderkop naar A: hoe in duizend jaar ons alfabet ontstond

Het alfabet kreeg zijn moderne vorm nadat de Oude Grieken er klinkers aan toevoegden. De oorsprong dateert echter van eeuwen eerder in de Levant.
Archeologie

Met zijn metaaldetector deed een amateurarcheoloog uit Lelystad een unieke Vikingvondst in de Friese klei

Ruim duizend jaar geleden heersten de Vikingen in Friesland. Een uniek onderdeel van een zwaard getuigt daarvan. „Goede zwaarden gingen als erfstuk of geschenk meerdere generaties mee.”
Archeologie

Het oudste verhaal ter wereld werd 50.000 jaar geleden getekend in een grot op het eiland Sulawesi

Toen bijna overal ook nog andere mensachtigen leefden, tekende Homo sapiens al voorstellingen. Kun je er verhalen in lezen?
Geschiedenis

‘Familie’ onder vulkaanpuin in Pompeï was helemaal niet aan elkaar verwant, blijkt uit dna

Archeologen hebben dna kunnen halen uit afgietsels van mensen die omkwamen bij de uitbarsting van de Vesuvius in 79 n.Chr. Oude ideeën over hun onderlinge relaties kloppen niet.
Archeologie

Archeologen ontdekken gigantisch Maya-complex in Mexico na toevallige vondst student

Wetenschappers hebben na een toevallige vondst van een PhD-student het op een-na grootste tot dusver bekende Maya-complex in Latijns-Amerika ontdekt.
Archeologie

‘Put-man’ uit Noors kasteel bevestigt historiciteit van verhaal uit middeleeuwse sage

Een Noorse sage komt weer tot leven dankzij archeologische opgravingen in een kasteelput.
Reportage Archeologie

Vierduizend jaar geleden begon de bronzen revolutie

Rond 2000 voor Christus begon in Nederland een periode van revolutionaire ontwikkelingen: de bronstijd. Op reis langs kenmerkende locaties.
Archeologie

Botten op Siberische grafheuvel bevestigen Herodotus’ verhaal over vermoorde ‘spookruiters’

Bij een 2.800 jaar oude grafheuvel in Rusland hebben archeologen botten van mensen en paarden gevonden die deel uitmaakten van een ritueel van de Scythen, ruiterstammen waarvan Herodotus eeuwen later de gruwelijke gebruiken beschreef.

Snelle verdubbeling van het aantal Nazca-woestijnfiguren dankzij AI: kijk, afgehakte hoofden!

Wekelijks een opmerkelijk beeld van een wetenschappelijke gebeurtenis.
Archeologie

Op een Japans eilandje praten ze nog altijd over de Nederlanders die er in 1857 schipbreuk leden

Bewoners van een Japans eilandje praten nog altijd over het vergaan van een Nederlands schip, 167 jaar geleden. „Bij oral history speelt de tijd een belangrijke rol.”
Paleogenetica

Eerste bewoners van Paaseiland hadden rechtstreekse contacten met mensen 3.500 km verderop

Rond het jaar 1200 werd Paaseiland gekoloniseerd door Polynesiërs. Na enkele eeuwen waren alle bomen gekapt.
Archeologie

De families van geofferde Maya-kinderen zijn altijd honkvast gebleven

Dna-onderzoek uit lichamen van kinderen in Chichén Itzá in Mexico heeft baanbrekende inzichten opgeleverd over de offerrituelen van Maya’s.
Erfgoed

Nederland geeft belangrijke archeologische voorwerpen terug aan Egypte

De Egyptische ambssadeur in Nederland heeft de voorwerpen, die onrechtmatig uit Egypte zouden zijn gehaald, in ontvangst genomen.
Evolutie

Veel fossielen van vroege mensen komen uit één regio, wat de blik op de evolutie vervormt

Bijna alle fossielen van vroege mensen komen uit de Riftvallei in Oost-Afrika. Maar zij leefden in een veel groter gebied, stellen onderzoekers.
Biologie

Waar kwam dit folterblok uit het Rijksmuseum vandaan? Microfossielen van stuifmeel en schimmels wijzen op Spanje

Een stuk hout waarin gevangenen werden vastgezet was ooit te zien op een expositie over slavernij. Maar het komt niet uit Zuid-Amerika, blijkt nu.
Archeologie

De centrale altaarsteen uit Stonehenge komt helemaal uit Schotland, 750 kilometer verderop. Hoe kan dat?

Geologen hebben vastgesteld dat de altaarsteen uit Noordoost-Schotland komt. Maar hoe is-ie ooit in Stonehenge beland?
Antropologie

Nieuwe resten gevonden van de beroemde dwergmens-met-grote-voeten, Homo floresiensis

De zee rondom het Indonesische eiland Flores valt ook in de ijzigste ijstijden niet droog. Toch zijn er ooit mensachtigen beland.
Daciërs in Drenthe

Voor de krijgshaftige Daciërs was goud geen betaalmiddel, maar sterrenstof uit de kosmos

Weinig is over de Daciërs bekend, het ‘volk bedekt met goud’, dat meer dan 2.000 jaar in het huidige Roemenië leefde. Het Drents Museum laat hun mystieke wereld tot leven komen. „Langzaam komt er meer kennis naar boven.”
Archeologie

Met de blik van een ontwerper zien archeologische mysteries er anders uit

Hedendaagse ontwerpers geven raadselachtige archeologische vondsten nieuwe betekenis. „Ontwerpers denken vrijer.”
Archeologie

In het beroemde Palmhoutwrak uit de Waddenzee lag een kruik waar de kurk nog altijd op zit

Het schip dat in 2010 door sportduikers bij Texel werd gevonden, is makkelijker te identificeren na de vondst van een houten balk.
Archeologie

Aboriginals geven al twaalfduizend jaar een magisch ritueel door, van generatie op generatie

In de 19de eeuw werd voor het eerst een ritueel beschreven met magische takjes. In een Australische grot zijn nu precies zulke takjes gevonden van 12.000 jaar oud.
Archeologie

Archeologen vinden een Romeins kanaal (of twee) bij de Utrechtse wijk Leidsche Rijn

Dat er in de Romeinse tijd een verbinding was tussen Rijn en Hollandse IJssel, was al bekend. Maar niet dat die gegraven was.
Archeologie

Neushoorns, blauwschapen en egels: de denisovamensen lustten alles wat er langs hun grot liep

De denisoviërs, een nauw aan de neanderthalers verwante mensensoort, gebruikten hun prooien niet alleen om op te eten.
Tips

De Romeinse villa’s in Limburg waren grootschalige boerenbedrijven

Lees-, kijk- en luistertips van onze redacteuren bij het nieuws. Deze week: expositie over het landleven in Limburg in de Romeinse tijd.
Archeologie

Met de vroegste naalden naaiden ze in de IJstijd het eerste thermo-ondergoed

De strijd tegen de kou lijkt beslissend te zijn geweest in de uitvinding van naald en draad. Het stelde vroege kleermakers in staat kledingstukken te maken die in laagjes over elkaar gedragen konden worden.
Meer Archeologie...