Binnenland

Jarenlang was Terschelling de enige gemeente waar geen ratten voorkwamen – tot deze zomer. Nu vreest het eiland dat het knaagdier overlast veroorzaakt op campings, boeren knaag- en vraatschade berokkent én vogeleieren verorbert.

NRC gaat dit jaar op bezoek bij mensen in Nederland om te vragen hoe het met ze gaat, waar ze van dromen en waar ze zich zorgen om maken. We worden kind aan huis in een 19de-eeuwse wijk in Den Haag, een Vinex-wijk in Amersfoort, een dorp in Zeeland en een kwetsbare buurt in Rotterdam.

Sinds januari 2024 moeten scholen het telefoongebruik aan banden leggen. Hoe gaat het een jaar later? „Eerst is het wennen, nu is het prima.”

Deze jaarwisseling was een van de drukste ooit voor de brandweer. In Utrecht en Arnhem werd ondanks een afsteekverbod niet eerder zo vaak een beroep op de brandweer gedaan.

Kantoor, huiskamer, soep-punt, hulppunt, leerplek en vergeet al de boeken niet – de eerder uitgeklede bibliotheek bloeit op.

Apotheekmedewerkers voeren actie voor een loonsverhoging van 6 procent, met terugwerkende kracht, vanaf 1 juli 2024 en voor maatregelen om de werkdruk te doen afnemen. Een landelijke staking van eind december werd door de rechter verboden.

Van zeker twee van vijf dodelijke ongevallen tijdens Oud en Nieuw in Duitsland was een vuurwerkbom de oorzaak. Sommigen bepleiten strengere controle op import vanuit Oost-Europese buurlanden. Anderen willen een algemeen verbod.

Ook dit jaar zijn er weer talloze documenten uit de rijksarchieven vrijgegeven. Ze geven inzicht in politieke besluitvorming, een blik op de correspondentie van het Koninklijk Huis en een inkijkje in het geweten van dienders tijdens de bezetting.

Wie Pieterburen zei, zei zeehonden. Maar na 5 januari gaat het bekende zeehondencentrum verder in een modern gebouw in Lauwersoog, waar het verhaal over de Waddenzee op interactieve wijze verteld kan worden. „Lenie had de zeehonden nog in haar achtertuin.”

Bij gebrek aan landelijke maatregelen gaan gemeenten vuurwerkoverlast zelf te lijf met een ‘afsteekverbod’. Maar dat heeft geen zin zolang er te veel tegenstrijdige signalen zijn over wat wel en niet mag. „Een verbod is pas écht effectief als je daarover Europese afspraken zou maken.”

Uit de online databank met namen kan enkel worden geconcludeerd of iemand formeel onderzocht is voor collaboratie. Dossiers kunnen vanwege privacyoverwegingen niet online worden ingezien

Door het uitbaggeren van het kanaal tussen Almelo en De Haandrik liepen vierhonderd woningen grote schade op. Het geld waarmee de provincie over de brug kwam, was verre van voldoende. Ex-politicus en bemiddelaar Arie Slob probeert het leed te verzachten.

De meldkamer kreeg tijdens de drukste nacht van het jaar soms geen contact met agenten op straat. Het communicatiesysteem is al jarenlang een hoofdpijndossier.

Na volgens de politie „heftige incidenten” en twee dodelijke slachtoffers door vuurwerk pleitten burgemeesters opnieuw voor een landelijk verbod. Lokale verboden hebben volgens hen niet geleid tot minder incidenten en zijn moeilijk te handhaven.

Het geweld na Ajax-Maccabi zette Nederland op scherp, begin november. Nergens in het land was de nasleep ervan zo voelbaar als in het Amsterdamse stadsdeel Nieuw-West. NRC sprak ouderen, scholieren, kickboksers en de bezoekers van een debatcentrum.

Tientallen honden logeerden in de oudjaarsnacht op een van de weinige plekken waar een vuurwerkverbod wél gehandhaafd wordt: op Schiphol. „Dexter heeft een hartprobleempje.”

In veertien Nederlandse gemeenten wordt per 1 januari een zero-emissiezone ingevoerd in de binnenstad. De opstelling van de Kamer en PVV-staatssecretaris Chris Jansen zorgden de afgelopen maanden voor ergernis en verwarring bij gemeenten en brancheorganisaties.

Tot 31 december konden ouders met terugwerkende kracht hun kinderen die vanaf 2016 geboren zijn nog een dubbele achternaam geven. Op de laatste dag van het jaar werd op het gemeentekantoor in IJsselmonde nog druk gebruik gemaakt van die overgangsregeling.

Vanaf deze maandag is de Westerscheldetunnel tolvrij, acht jaar eerder dan gepland. Voor bewoners van Zeeuws-Vlaanderen is de tunnel de enige weg naar de rest van het land. „Voor ons is dit bevrijdend.”

Het buurtsteunpunt voor mensen met ggz-problematiek in de Rotterdamse wijk Delfshaven moet sluiten, vanwege bezuinigingen. Je kon er zonder afspraak terecht voor een maaltijd, gezelschap of hulp bij een lastige brief. „Hier zijn altijd mensen die je willen helpen.”

2024 was alweer een uitzonderlijk warm jaar. Moet Nederland nog wel bouwen in gebieden die daar wat klimaatverandering betreft niet erg geschikt voor zijn? Volgens optimistische ingenieurs kan dat best. „We hebben eeuwenlang al in die gebieden gebouwd.”

Hoe moeilijk het soms ook is, twee raadsleden uit Eindhoven blijven met elkaar het gesprek zoeken. Murat is moslim, Tjeerd van Joodse afkomst. Ze praten met elkaar over Gaza, genocide, veiligheid en wanneer iemand Nederlander is. „Zolang Tjeerd niet veilig is, ben ik niet veilig.”

Ouderen liggen onnodig lang op de spoedeisende hulp vanwege personeelstekorten op ziekenhuisafdelingen en in de thuiszorg. In uitzonderlijke gevallen overnachten zij daar zelfs. „Ik kan die patiënt ook niet op de stoep leggen.”