Is de 53-jarige Griek B. een grote onderwereldbankier of een kleine kruimelaar?

Is de Griek Thanas B., die opereerde in een parallel financieel systeem voor de internationale onderwereldeen, een grote onderwereldbankier of slechts een krabbelaar? Zijn advocaat Marijn Zuketto en het OM kunnen het daar niet over eens worden, tijdens de behandeling van Thanas’ strafzaak in augustus van dit jaar.

Justitie stelt dat de 53-jarige Griek – op zitting strak in het pak met een grote zwarte bril en een knotje – moet worden gezien als de manager van een onderwereldbank met filialen in Nieuw-Vennep en Wateringen. Daar wordt fors omgezet: in negen maanden tijd komt er 246 miljoen euro binnen en gaat er een soortgelijk bedrag weer uit.

Veel geld, inderdaad, maar advocaat Zuketto wijst liever op het bedrag dat Thanas B. aan commissie zou hebben verdiend: ruwweg 700.000 euro, zo rekende de recherche uit. Dat is nog altijd veel geld, maar hij maakte ook kosten, door bijvoorbeeld kantoorruimte te huren, auto’s aan te schaffen, waarmee contant geld werd opgehaald en afgeleverd: „picken” en „kicken” in onderwereldlingo.

In negen maanden komt 246 miljoen euro binnen bij de onderwereldbank, die ‘filialen’ heeft in Nieuw-Vennep en Wateringen

En daarnaast kent deze branche bedrijfsrisico’s waartegen je je maar lastig kan verzekeren. Zo is een van de geldlopers van Thanas B. in het najaar van 2020 door de politie aangehouden met ruim 250.000 euro.

Wie draait dan op voor de schade? De klant, Thanas B. of de geldloper? Dat laatste lijkt onwaarschijnlijk: een geldloper krijgt een commissie van 2 procent van het bedrag dat hij ophaalt, in dit geval ongeveer 5.000 euro. Dat valt in het niet bij het verlies door de arrestatie. En een klant in dit marktsegment zal ook niet zomaar zijn verlies nemen.

Dus blijft Thanas B. over. Die grote risico’s neemt gezien de bedragen die omgaan in zijn narcobank. Voor een gewone bankier is een verlies van 250.000 op een winst van 700.000 euro onaanvaardbaar. En dat de risico’s soms gigantisch zijn, blijkt ook uit een aanpalend onderzoek naar de filiaalhouders en geldlopers van Thanas B.

Lees ook

Niemand mag crimineel geld aannemen, behalve de advocaat en die liever ook niet

Overval

„Geef het! Geef het aan mij!”, schreeuwt een gemaskerde man op 23 februari 2021 tegen Ed S., de jongere broer van de vijftigjarige Cees S. De broers runnen ‘het filiaal’ op de Poeldijkseweg in Wateringen. Het kantoor, gesitueerd in een loods, wordt die dinsdag rond het middaguur overvallen door drie mannen in donkere kleding met bivakmutsen. Als blijkt dat er geen geld is, vluchten de overvallers in een grijze bus met Frans kenteken, zo is enige tijd later te zien op beelden van Opsporing Verzocht. Volgens een politiewoordvoerder hebben Ed en Cees verklaard dat ze ook niet weten waar de overvallers naar zochten. Maar dat ligt net even anders.

Filiaalbeheerder Cees S. en diens inmiddels overleden broer Ed staan sinds januari van dat jaar op de radar van de politie, samen met een aantal geldlopers en andere medewerkers van de onderwereldbank in Wateringen. De Amerikaanse autoriteiten hebben bericht dat een criminele organisatie vanuit Nederland op grote schaal „witwast voor de internationale drugshandel”.

De Amerikanen leiden dat af uit berichtenverkeer op cryptocommunicatiediensten Anom en Sky. Daarin wordt gesproken over de overval en blijkt ook dat de werkzaamheden voorlopig worden verplaatst naar ‘filiaal Nieuw Vennep’. Bij een politie-inval in het voorjaar van 2021 wordt daar onder andere ruim 1,2 miljoen euro contant gevonden, plus een administratie. Alle verdachten in deze zaak zijn inmiddels vervolgd en veroordeeld, onder andere voor het lidmaatschap van een criminele organisatie.

Lees ook

Nederlandse banken en hun controle op witwassen

KKY/Rembrandt

Terwijl de strafzaak over de filiaalhouders en de geldlopers in volle gang is, loopt een apart onderzoek naar de vraag wie de leiding heeft van deze narcobanken. Uit berichten van verdachten wordt afgeleid dat de directeur schuilgaat achter het account KKY/Rembrandt. Verder onderzoek leidt naar Athene, waar Thanas B. in het voorjaar van 2023 wordt aangehouden op verzoek van Nederland.

Dat onderzoek suggereert dat de Griek niet de hoogste baas is. De opdrachten die Thanas B. geeft aan filiaalhouders en geldlopers in Nederland, komen van twee mensen die waarschijnlijk verblijven in Dubai. Wie ze zijn is onbekend, maar ze gaan schuil achter de bijnamen Saad en Sultan. Ze krijgen iedere dag de balans door met de inkomsten en uitgaven.

Dat past bij recente analyses van de politie over drugsgeld. Criminele netwerken van over de hele wereld maken gebruik van een parallel financieel systeem. Kernfiguren in dat systeem zijn zogenoemde brokers. Die proberen tegen een vergoeding tegoeden en schulden die ontstaan door de aan- en verkoop van drugs zoveel mogelijk tegen elkaar weg te strepen. Daar hebben criminelen geld voor over – vanwege de risico’s die kleven aan het vervoeren van contant geld.

De opdrachten die Thanas B. geeft aan filiaalhouders en geldlopers in Nederland, komen van twee mensen die waarschijnlijk in Dubai verblijven

Dit stelsel van onderwereldtransacties vereist soms contante betalingen en dat is waar Thanas B. en diens handlangers in beeld komen. Volgens zijn advocaat Zuketto is B. in dat grote systeem hoogstens een middenmanager, gezien de commissie die hij verdiende.

Tijdens de rechtszaak liet Thanas B. weten dat hij een fout heeft gemaakt, maar tien jaar cel? Volgens Zuketto zou zijn cliënt op basis van dit dossier in Griekenland niet veroordeeld worden voor witwassen. En in Nederland is dit de minst kwalijke variant: het verplaatsen van geld. „Daar past geen tien jaar celstraf bij”, aldus Zuketto.

Donderdagmiddag werd vonnis gewezen. Thanas B. kreeg zeven jaar celstraf voor het witwassen „van grote bedragen”, wat volgens de rechtbank de samenleving ondermijnt. Dat de Griek geen strafblad heeft, heeft meegespeeld in die strafmaat.

Lees ook

De verklaringen van de opgepakte maffiabaas Imperiale zullen veel verder reiken dan Italië