Dit weekend vierde ik Sinterklaas met enkele oud-studiegenoten en na het traditionele raden naar wie zijn gedichten dit keer door ChatGPT had laten schrijven, was er nog genoeg tijd over om het voorbije jaar te evalueren. Wat hadden we geleerd, wat kon beter, wat moest weg en wat mocht blijven? Na het aanhoren van enkele adviezen (meer lezen, minder sporten, weg met Tesla) nam P. het woord.
„Begin dit jaar volgde ik met mijn tienerzoon een serie die eigenlijk veel te eng was voor mij, maar ik wilde me niet laten kennen. Op een zeker moment had ik mijn handen voor mijn gezicht geslagen en tuurde ik alleen nog door de kiertjes van mijn vingers naar het beeldscherm. En opeens zegt dat joch: je kijkt naar die serie zoals naar je leven.”
Iedereen applaudisseren. Ik stelde voor dat die zoon meer zakgeld kreeg, want hij had de spijker op zijn kop geslagen. P. is een van de angstigste mensen die ik ken, wat niet zo gek is aangezien hij een pa had die vanuit het niets enorm boos kon worden (ooit ging die vader met een hark het klimrek in de achtertuin te lijf om zijn woede te koelen, de buren hadden vragen). P. werd een uiterst behoedzaam kind, dat niet alleen het onvoorspelbare vreesde, maar ook de ongelooflijke chaos die er in zijn hoofd ontstond wanneer hij ergens van schrok.
„Ik schuifelde door mijn bestaan”, zegt P. „Was de hele tijd bezig met wat voor vreselijks er kon gebeuren en hoe ik daar dan niet al te zeer door zou worden overvallen, waardoor ik op het laatst nog amper de deur uit ging. Na die opmerking van mijn zoon ben ik meteen op zoek gegaan naar een psycholoog.”
Ik zei dat ik het knap vond dat hij hulp had gezocht. Inmiddels schijnen 1,9 miljoen Nederlanders in min of meerdere mate last te hebben van een angststoornis, en uit eigen ervaring weet ik dat het heel lang duurt voor je dat überhaupt onderkent. Vervolgens zijn er gevoelens van schaamte en hulpeloosheid en kunnen er nog heel wat jaren voorbijgaan voordat je daadwerkelijk actie onderneemt.
‘Ik was gewoon klaar met afwachten tot er iets verschrikkelijks plaatsvond”, zei P. „Dan gebeurde er maar wat ergs.” „Je wilde weer kunnen leven zonder handen voor je gezicht.”
„Ik wilde vooral mijn handen weer voor mezelf hebben. En dat lukte alleen maar wanneer ik de wereld niet alleen in ging, maar haar ook weer onder ogen kwam.”
Ellen Deckwitz schrijft elke week op deze plek een column.