Op audiëntie in Florida kust big tech alvast de ring van koning Trump

Een stoet beroemde bezoekers vervoegde zich de afgelopen week bij Mar-a-Lago, de residentie van aanstaande Amerikaanse president Donald Trump.

Amazon-oprichter Jeff Bezos, Apple-topman Tim Cook, Sam Altman van OpenAI, TikTok-baas Shou Zi Chew, Sundar Pichai van Google: allemaal gingen ze op audiëntie. Elon Musk, nu al een machtsfactor van belang in de nieuwe Amerikaanse regering, schoof aan bij het etentje van Bezos met Trump. Meta-baas Mark Zuckerberg vloog al eerder richting Florida. Hij was een van de eersten die een miljoen dollar doneerden voor Trumps inauguratie in januari.

Bij elkaar vertegenwoordigen deze Amerikaanse bedrijven een paar duizend miljard dollar aan (potentiële) beurswaarde, maar ze blijven afhankelijk van de grillen van de nieuwe president. Eentje waarmee ze in de periode 2017-2021 al ervaring hebben opgedaan – en die was niet altijd positief. Nu kust big tech de ring van koning Trump. De Financial Times citeerde een anonieme lobbyist: „Extreem rijke ceo’s, vaak creatieve types met linkse sympathieën, moeten even diep ademhalen om met Trump te kunnen omgaan. Maar ze hebben geen andere keuze.”

Wat heeft Trump voor hen in petto? Waarschijnlijk gaat er een streep door de AI-wetsvoorstellen van de regering-Biden. Het streven daarvan is dat de sector ‘verantwoordelijke kunstmatige intelligentie’ ontwikkelt, maar dat legt techbedrijven ook beperkingen op waar ze het liefst vanaf willen. Inzicht geven in algoritmes, verantwoording afleggen voor gebruikte data en beperkingen voor de inzet van AI zijn regels waar het bedrijfsleven niet op zit te wachten.

Apple lobbyt weer tegen Trumps beoogde verhoging van importtarief voor China

Regels schrappen, dat is een van de beloftes van Brendan Carr, de beoogde nieuwe voorzitter van de FCC, de Amerikaanse toezichthouder voor de communicatie- en telecomsector.

Trump stelt bovendien David Sacks aan als ‘AI- en crypto-tsaar’, een soort adviesfunctie, ook met het doel om censuur tegen te gaan. Sacks is een oude collega van Elon Musk, een lid van de roemruchte ‘PayPal-maffia’. Zo is Silicon Valley vertegenwoordigd in het Witte Huis, vooral door Musk zelf: hij bemoeide zich deze week uitdrukkelijk met de Amerikaanse begrotingsonderhandelingen, via zijn eigen netwerk X.com.

De ‘big tech bias’

Een van Trumps stokpaardjes is het opbreken van wat hij het ‘censuurkartel’ noemt. Hoewel hij de netwerken graag gebruikt om zijn eigen standpunten te verspreiden, hekelt hij de ‘censuur’ die socialemediabedrijven toepassen. Die zouden vooral het rechtse geluid onderdrukken. In veel gevallen gaat het om netwerken die complottheorieën en nep-informatie verwijderen. Trump heeft er een andere term voor bedacht: het is de ‘big tech bias’ – het vooroordeel van grote techbedrijven.

Mogelijk zet Trump het mes in Artikel 230, een wetsartikel dat Amerikaanse techbedrijven vrijwaart van verantwoordelijkheid voor de uitlatingen op hun platforms. Omroep PBS legt het in één zin uit: als een Amerikaanse krant je bijvoorbeeld onterecht van zwendel beticht, kun je de krant daarvoor aanklagen. Maar uit iemand dezelfde beschuldiging op Facebook, dan kun je Facebook daarvoor niet aanklagen – alleen degene die het bericht plaatste.

Al tijdens zijn vorige presidentschap probeerde Trump om Artikel 230 niet langer te laten gelden voor socialemediabedrijven die volgens hem te veel invloed uitoefenen op welke berichten te zien zijn op hun platformen, en bijvoorbeeld berichten verwijderen omdat die onwaar of haatzaaiend zijn. Dat plan ging destijds niet door.

Gedwongen verkoop

Andrew Ferguson is de beoogde Republikeinse voorzitter van de Federal Trade Commission, die machtsmisbruik door de grote techbedrijven onderzoekt. Ook Republikeinen vinden dat de grote techbedrijven te machtig zijn, al is de eerste indruk dat Ferguson niet snel wil ingrijpen om die macht te beperken.

Er lopen antitrustzaken tegen Amazon, Apple, Meta en Google. Google heeft nog het meest te vrezen van een ander geruchtmakend antitrustonderzoek: dat bedrijf zou opgeknipt kunnen worden en zijn populaire webbrowser Chrome moeten verkopen als de rechter het eens is met de aanklacht van het Amerikaanse ministerie van Justitie.

De klacht tegen Google stamt nog uit de tijd van de vorige regering-Trump. In diezelfde periode kreeg ook de Chinese socialmedia-app TikTok te horen dat het alle banden met China moest doorsnijden, op straffe van een verbod in de VS. Donald Trump riep eerder al dat hij TikTok zou sparen, anders heeft het machtige Meta nog minder concurrentie dan nu, en wordt het moeilijker om het ‘censuur-kartel’ te doorbreken.

Maar de klok tikt door: vooralsnog staat TikTok een verbod te wachten als het niet per 19 januari 2025 verkocht is. Precies één dag voor de inauguratie van Trump.

Tarievenoorlog

Apple heeft weinig van doen met AI-regulering of sociale media. Maar deze techreus dreigt wel de dupe te worden van de importtarieven die Trump onder meer aan China op wil leggen – het land waar het gros van de iPhones vandaan komt.

Lees ook

Elon Musk spendeerde meer dan 250 miljoen dollar aan Trumps campagne

Tijdens de vorige regering-Trump keer ontsnapte Apple aan hogere importtarieven, door een handige lobby en door zogenaamd een – reeds bestaande – productielijn in Texas te openen. Het was Trump om het even; hij reisde in 2019 naar Austin, Texas, voor de feestelijke opening van een ‘nieuwe’ fabriek die in werkelijkheid al zes jaar onderdelen voor Apple maakte.