Afghaanse vrouwen niet langer welkom op studies verpleeg- en verloskunde: 'Vrouwen zullen onnodig sterven'

In Afghanistan hebben de Taliban nu ook de laatste mogelijkheid voor meisjes en vrouwen om door te studeren na hun middelbare school voor onbepaalde tijd onmogelijk gemaakt. Deze week meldde de BBC dat studenten van de opleidingen verloskunde en verpleegkunde per direct naar huis werden gestuurd. Vijf instellingen hebben later bevestigd hun locaties op bevel van de Taliban te hebben gesloten voor vrouwelijke studenten.

Op video’s, in handen van de Britse omroep, is te zien dat studenten huilend het klaslokaal verlaten. De aankondiging kwam onverwacht, studenten zouden alleen de tijd hebben gekregen om hun tas te pakken en het gebouw te verlaten. „Voor velen van ons waren de colleges een sprankje hoop na een lange periode van werkeloosheid, depressie en isolement thuis”, zei een van de studenten tegen de BBC.

18.000 verloskundigen te weinig

De gevolgen van de repressie zullen naar verwachting groot zijn: naar schatting volgen momenteel zo’n 17.000 Afghaanse vrouwen een opleiding tot verpleegkundige of verloskundige. Afgelopen jaar berekenden de Verenigde Naties dat het land alleen al zo’n 18.000 verloskundigen nodig heeft om alle vrouwen die dat nodig hebben te kunnen helpen. Het land heeft een van de hoogste moedersterftecijfers ter wereld: vorig jaar overleden tijdens de bevalling 620 op de 100.000 vrouwen.

„Veel vrouwen kunnen nu nergens meer naartoe voor hulp”, zegt Heather Barr, adjunct-directeur van de afdeling Vrouwenrechten bij mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch, tegen NRC. „Deze laatste stap van de Taliban maakt de gezondheidscrisis in het land nog erger dan hij al was. Er zullen vrouwen onnodig sterven, daar is geen twijfel over mogelijk.”

Lees ook

Zonder buitenlandse hulp is het leven van Afghaanse vrouwen nóg moeilijker

Zorgen over veiligheid van vrouwen

Verloskunde en verpleegkunde waren tot deze week de enige uitzonderingen op de strenge restricties voor vrouwen en meisjes om te studeren in Afghanistan. Het zijn ook de enige toegestane banen voor vrouwen in het land, omdat het voor vrouwen verboden is om zich te laten behandelen door een mannelijke zorgverlener.

Het gezondheidsstelsel in het land is al fragiel, omdat buitenlandse hulp er grotendeels is vertrokken sinds de Taliban in 2021 opnieuw aan de macht kwamen. Dat vertrek kwam voort uit onvrede over de manier waarop de Taliban de rechten van vrouwen en meisjes drastisch inperkten: zij mogen niet buitenshuis werken, studeren of in een park zitten. Nu er voorlopig geen nieuwe vrouwelijke zorgverleners zullen afstuderen, maken hulp- en mensenrechtenorganisaties zich grote zorgen over de gezondheid en veiligheid van Afghaanse vrouwen.

Lees ook

Vrouw zijn kan in Afghanistan alleen nog onder elkaar

Arrestatiebevelen van het ICC

De Taliban zeggen de maatregel weer op te heffen zodra het curriculum op de onderwijsinstellingen voldoet aan „islamitische standaarden”. „Er is geen enkele reden om aan te nemen dat dat zal gebeuren”, zegt Heather Barr . „Sinds de Taliban opnieuw aan de macht zijn, hebben ze tientallen maatregelen genomen die de rechten van vrouwen en meisjes inperken en nog geen enkele van die maatregelen is teruggedraaid.”

Op 28 november hebben zes landen, waaronder Spanje, Frankrijk en Luxemburg, bij het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag hun zorgen geuit over de snelle achteruitgang van de rechten voor vrouwen en meisjes in Afghanistan sinds de machtsovername van de Taliban in 2021. De landen verzoeken het ICC de „misdaden tegen vrouwen en meisjes” te onderzoeken. Afgelopen week reageerde de hoofdaanklager van het ICC, Karim Khan, dat er grote stappen zijn gezet in het onderzoek naar deze „misdaden op basis van gender” door de Taliban, en dat hij „binnenkort de aanvragen voor arrestatiebevelen” zal aankondigen.