Verantwoording van
de cijfers

achtergrond

Verantwoording Migratie kent vele vormen, de cijfers achter migratie ook. Welke bronnen heeft NRC geraadpleegd?

Auteurs
- Erik van Gameren
- Gizelle Mijnlieff
Gepubliceerd op 11 juli 2024
Leestijd 3 minuten

Leeslijst

Voor deze productie heeft NRC verschillende bronnen gebruikt. De data van deze bronnen komen soms niet overeen, er worden verschillende definities gebruikt en de manier van registreren kan verschillen per jaar. Hieronder leggen we per onderdeel uit hoe we cijfers hebben gebruikt en hoe de graphics tot stand zijn gekomen.

Migratie Algemeen

Een migrant is iemand die in het buitenland is geboren en in het verleden naar Nederland is geëmigreerd. Iemand met een migratieachtergrond (een van de ouders is in het buitenland geboren) wordt in deze productie niet meegerekend.

CBS registreert de immigratie binnen en buiten de EU apart.
Immigratie van binnen de EU
Immigratie van buiten EU
Historie migratie naar Nederland 1972 – 2022

Het aantal migranten in Nederland is ruim 3 miljoen. De migrantenmonitor van het CBS bekijkt alle inwoners die in het buitenland zijn geboren.

De indeling arbeid – gezin – studie – asiel heeft geen strakke afbakening. En er blijft een grote restcategorie over. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld economisch niet-actieven en mensen die naar Nederland komen voor een medische behandeling.

Het CPB heeft in april 2024 onderzocht hoe migratie samenhangt met de economie. CPB stelt dat migratie in belangrijke mate wordt bepaald door de vraag naar arbeid.

Andere rapporten die geraadpleegd zijn: Bouwstenen voor asielbeleid, Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050: ‘Gematigde Groei’, Clingendael: ‘In Search of Control’. Staat van Migratie 2023, Staat van Migratie 2024.

Gezinsmigratie

Deze grote groep migranten komen als gezinslid van iemand die hier al eerder is gekomen. Het kan gaan om gezinshereniging of gezinsvorming. Van de gezinsmigranten is na tien jaar nog ruim de helft aanwezig in Nederland.

Er zijn twee over het algemeen twee manieren van gezinshereniging: ‘de reguliere procedure’ (valt in deze productie onder Gezin) of de ‘nareisasielprocedure’ (valt in deze productie onder Asiel). De ‘nareis asielprocedure’ staat alleen open voor vluchtelingen en kent een aantal belangrijke vrijstellingen. De ‘reguliere procedure’ staat open voor iedereen die een gezinslid naar Nederland wil laten overkomen. Na het krijgen van een verblijfsvergunning heeft een statushouder drie maanden de tijd om gezinshereniging aan te vragen.
Beide procedures kennen beperkingen aan de familieleden die mogen overkomen. Het moet gaan om:
* Een echtgenoot (of ongehuwde partner)
* Minderjarige (adoptie)kinderen
* Ouders van wie de minderjarige kinderen een asielstatus hebben (en in sommige gevallen ook voor meerderjarige kinderen die een asielstatus hebben; dit wordt hier echter verder niet behandeld)
Daarnaast zijn er nog een aantal andere voorwaarden die voor beide procedures gelden. Er is bijvoorbeeld een leeftijdsvereiste. Ook mag het gezinslid dat overkomt geen gevaar vormen voor de openbare orde of nationale veiligheid.

Arbeidsmigratie

Hieronder vallen alle personen uit het buitenland die naar Nederland komen om te werken. Soms wordt er onderscheid gemaakt tussen arbeidsmigranten en kennismigranten, maar dit onderscheid is moeilijk te maken. Dit wordt hieronder uitgelegd.

Het ABU, de koepel van uitzendorganisaties, heeft uitgebreid onderzoek laten doen naar arbeidsmigratie (door SEO)

Van uitzendkrachten is niet bekend in welke sector zij werken. De jongste studie dateert van 2016.

Arbeidsmigranten zijn een lastige categorie. Inwoners van de EU (en landen van de Europese Vrijhandelsassociatie (Noorwegen, Zwitserland, Liechtenstein en IJsland) kunnen in Nederland werken en moeten zich registreren zodat ze een burgerservicenummer hebben. Dat is nodig voor onder meer een zorgverzekering. Maar velen doen dat niet of weten dat niet. Daardoor zijn precieze cijfers moeilijk te achterhalen. Geregeld wordt er onderzocht hoeveel mensen uit het buitenland in Nederland aan het werk zijn, maar heel precies zijn deze cijfers dus niet. In de graphic Laagbetaald werk vooral in uitzendsector zijn de data vijf jaar oud en zijn er slechts schattingen waar mensen als uitzendkracht werken.

De term kennismigrant wordt door de overheid gebruikt om een groep arbeidsmigranten belastingvoordeel te geven. Deze regeling is per 1 januari 2024 versoberd (in de eerste twintig maanden mag 30 procent, de tweede twintig maanden 20 procent en de derde twintig maanden 10 procent van het loon belastingvrij worden uitgekeerd). Deze regeling geldt onder speciale voorwaarden, onder meer dat de werknemer een specifieke deskundigheid heeft of het salaris is hoger dan 46.000 euro.

Andere rapporten die zijn geraadpleegd zijn: CBS Migrantenmonitor, Panteia Evaluatie meldingsplicht WagwEU, ‘Geen derderangsburgers. De risico’s voor gedetacheerde arbeidsmigranten en de Nederlandse samenleving’, SEO Arbeidsmigrantie in 2030 ‘Mogelijke ontwikkelingen in vier scenario’s’.

Verantwoording van
de cijfers

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?