Architect Vincent van Duysen: ‘Mijn klanten moeten in een heiligdom stappen dat ze een immens gevoel van rust geeft’

„Ik ben momenteel vooral bezig met mijn vader van 89, die deze week is gehospitaliseerd. Hoe ernstig het is weten we nog niet. Ik ben enig kind, mijn moeder is in 2021 overleden. Mijn vader houdt van de schone dingen in het leven en nam me als kind vaak mee naar musea. Dat ik architectuur ben gaan studeren heb ik aan hem te danken. Hij had zelf graag architect willen worden, maar moest de tapijtenbusiness van zijn vader overnemen. Toen hij eind vijftig was, is hij gestopt. Hij was geboeid door mijn activiteiten als architect en vond het noodzakelijk het financiële gebeuren over te nemen -– aangezien ik niet bepaald een man van de cijfers ben. Zo heb ik jarenlang heel close met mijn papa samengewerkt, tot hij te oud werd. Zelfs nu hij in het ziekenhuis ligt, is hij nog begaan met het bedrijf. Ik facetime al jaren elke dag met hem, waar ter wereld ik ook ben. Je creëert een mooie band met je ouders door ze echt te betrekken bij je leven. Als ik in het land ben, blokkeer ik de vrijdag in mijn agenda voor hem. Hij woont in Lokeren, mijn geboorteplaats, dertig minuten hier vandaan. Meestal laat ik hem naar Antwerpen rijden voor een goeie babbel en lekker eten.

Rust en sereniteit zijn het allerbelangrijkst in een interieur. Mijn klanten zijn allemaal heel druk. Ik wil dat ze de deur van hun huis open doen en zich meteen volledig losgekoppeld van de buitenwereld voelen. Ze moeten in een heiligdom stappen dat ze een immens gevoel van rust geeft. Dat doe ik door al het overbodige weg te halen, tot er een uitgepuurde eenvoud overblijft. Door met natuurlijke materialen en natuurlijke kleuren te werken, geef ik zachtheid en menselijkheid aan ruimtes. Ik hou van zintuiglijke materialen die je onmiddellijk aan wil raken.

Natuurlijke kleuren zijn nu in de mode, maar ik denk wars van trends. Mensen zeggen weleens: Vincent ziet dingen eerder dan de rest. Ik ben al 35 jaar trouw aan die natuurlijkheid. Dat wil niet zeggen dat ik niet verras. Elk huis moet uniek zijn. Dat gaat vanzelf: elk project wordt beïnvloed door de locatie, door de smaak, de levensstijl van de klant.

Je moet je af en toe uit je comfortzone laten duwen, zonder jezelf te verloochenen. Een van mijn eerste iconische projecten was een appartement in Antwerpen in een heel generiek gebouw. De eigenaar, een modeontwerpster, wilde betonnen vloeren, alleen maar gloeilampen, Marokkaanse tegels in de badkamer, een wasbak uit een oude garage en hout dat eruit zag alsof het was aangespoeld op het strand. Dat was in de jaren negentig allemaal enorm ongebruikelijk. Het resultaat is uiteindelijk in Domus, een belangrijk Italiaans woontijdschrift, gepubliceerd en heeft me naamsbekendheid opgeleverd. De sterke persoonlijkheden die me het meest uit m’n comfortzone dwongen, hebben unieke projecten opgeleverd die het meest betekend hebben voor mijn carrière.

Ingetogen tinten zijn tijdloos. Maar mensen die zeggen dat Vincent Van Duysen niet van kleur houdt kijken niet goed. Hier boven mijn eettafel in Antwerpen hangt een werk van Sterling Ruby: knalrood met groen. En in de winkels die ik ontwerp voor het Italiaanse modehuis Ferragamo zit ook veel kleur. Maar dan wel op mijn eigen manier: subtiel, met touches kleur hier en daar.

Als je bij ons komt krijg je de full package: architectuur, maar ook interieur, we zoeken zelfs de meubelen uit. We werken overal in Europa, in New York, The Hamptons en LA. En ik ben op dit moment bezig met woningen in Singapore en Bangkok. Er komen steeds meer grootschalige hotel- en winkelprojecten bij, maar de klemtoon ligt op residentiële projecten. Focussen op woningen is atypisch voor een architect, want dat zijn meestal niet de grootste, meest prestigieuze projecten. Dat ik dat doe heeft ook te maken met mijn twee eigen woningen in Antwerpen en in Portugal. Die zijn allebei exclusief gepubliceerd in T Magazine, de stijlbijlage van The New York Times, waardoor veel mensen mij als ontwerper van residentiële projecten kennen. Maar ik creëer vooral graag woningen omdat ik graag contact met mensen heb. Ik ben heel empathisch en duik graag in de ziel van mijn klanten.

Niks zo persoonlijk als een woning. Een architect moet niet dicteren hoe mensen moeten leven. Als ik een project aanneem is dat vooral omdat ik geïnteresseerd ben in wie die klant is. Er móét chemistry zijn. Alleen al omdat je soms wel drie, vier, vijf jaar intensief met elkaar samenwerkt. Ik zeg tegen al mijn klanten: jullie mogen mij op elk tijdstip bellen. Uiteindelijk worden ze eigenlijk altijd mijn vrienden.

Naar beroemdheden moet je niet op zoek gaan. Het zijn mensen die naar mij toe komen omdat ze écht gepassioneerd zijn over architectuur. Kanye West zag mij lopen in The Mercer Hotel in New York en herkende mij omdat hij geboeid was door mijn werk. Hij vroeg mij het huis waarin hij met Kim Kardashian woonde in te richten. Actrice Julianne Moore is a big, big fan, al heel veel jaren. Zij is echt heel serieus bezig met interieurarchitectuur. Ze is laatst langsgekomen in Portugal met haar man. Acteur Jason Statham en zijn vriendin, model Rosie Huntington-Whiteley ook, daar zijn we ook voor aan het werk. Het zijn allemaal zielsgenoten met wie ik veel gemeen heb. En gewoon heel fijne mensen die mij ook inspireren.

In nog geen tien jaar tijd is mijn bureau van twintig naar veertig medewerkers gegaan. We zouden makkelijk naar zestig kunnen groeien, maar dat wil ik absoluut niet. Eigenlijk is veertig al te veel, ik kan alles nog maar nét checken. Een bedrijf met twintig werknemers is ideaal. Ik ben nog steeds 200 procent betrokken bij alle projecten. Ik controleer alles, alles, alles. Ik ben een serieuze control freak.

Tot covid reisde ik wekelijks zowel binnen als buiten Europa. Véél te veel, ik werd geleefd. Toen ik zestig werd kreeg ik behoefte om te reflecteren en het rustiger aan te doen. Ik ben spontaan begonnen aan een privécursus transcendente meditatie. Dat doe ik nu elke ochtend, twintig minuten. Het helpt me om even die stop erop te zetten, te deconnecteren van alle drukte. Ik heb ook een agendapunt van sporten gemaakt. Drie à vier keer per week, met een personal trainer. Ik ben iemand geworden die enorm naar zijn lichaam luistert. Ik heb minimaal acht uur slaap nodig. Slapen is het meest helende dat er is.

De laatste jaren heb ik meer behoefte aan verbinding met de natuur. Natuur geeft rust en brengt je dichter bij jezelf. Tien jaar geleden ben ik verliefd geworden op een streek ten zuiden van Lissabon. Je hebt daar nog kilometers ongerepte stranden waar je niemand tegenkomt. Ik heb een tweede woning gebouwd in een prachtig duinlandschap in Melides. Ik voel me helemaal geaard als ik daar met blote voeten in het zand sta, oog in oog met prachtige parasoldennen. Ik kom er helaas te weinig.

In mei komt mijn derde collectie voor Zara Home uit. Via social media krijg ik vaak berichten van studenten die zeggen: we vinden je werk mooi maar kunnen het niet betalen. Ik ben een democratisch persoon in hart en ziel, dus ik ben heel blij dat ik nu producten met een democratische prijs heb. Je werk met veel mensen kunnen delen is het mooiste wat er is. Al zijn de prijzen wel hoger dan gemiddeld bij Zara Home [van twee porseleinen kommetjes voor 16,99 tot een eikenhouten kast van 6.900 euro], want ik wilde absoluut niet inleveren op kwaliteit.”